Aleksa Šantić

Biografija Alekse Šantića

	datum	mesto
rodjen	27. maj 1868	Mostar
umro	2. februar 1924	Mostar

Aleksa Šantić je bio srpski pesnik i akademik. Rođen je u Mostaru, od oca Rista i majke Mare, gde je proveo većinu života. Otac mu je umro u ranom detinjstvu, pa je živeo u porodici strica Miha zvanog „Adža“. Pošto je živeo u trgovačkoj porodici, ukućani nisu imali dovoljno razumevanja za njegov talenat. Završio je trgovačku školu u Trstu i Ljubljani, potom se vratio u Mostar. Iz Trsta se vratio u Mostar 1883. godine i tu zatekao „neobično mrtvilo“, koje je bilo posledica „nedavnog ugušenog hercegovačkog ustanka protiv Austrije“. Šantić je u „prvo vreme prilično povučen“, vodio knjige u očevoj trgovini i čitao „listove i knjige do kojih je mogao u Mostaru doći“. Nekoliko godina kasnije započeo je svoj književni i društveni rad. Aleksa Šantić je stvarao na razmeđu dva vijeka i više nego drugi pesnici svog naraštaja povezivao je idejne i pjesničke patnje XIX i XX vijeka. U njegovom pjesničkom stasavanju najviše udjela su imali srpski pesnici Vojislav Ilić i Jovan Jovanović-Zmaj a od stranih najvažniji uticaj je imao Hajnrih Hajne koga je i prevodio. Svoju najveću pesničku zrelost Aleksa Šantić dostiže između 1905. i 1910. godine kada su i nastale njegove najljepše pjesme. Šantićeva poezija je puna snažnih emocija, ljubavne tuge a i bola i prkosa za socijalno i nacionalno obespravljen narod kome je i sam pripadao. Njegova muza je na razmeđu ljubavi i rodoljublja, idealne drage i napaćenog naroda. 1907. Mostar ga je izabrao „kao jednog od svoja četiri predstavnika“ za prvu skupštinu Narodne organizacije. 1908. Aleksa Šantić je „počeo da ozbiljno poboljevati, najpre od kamena u bubrezima, a posle, iza Svetskog rata, od toboparalize.“ „Za vreme aneksione krize bio je, sa Svetozarom Ćorovićem i Nikolom Kašikovićem, prebegao u Italiju i stavio se na raspoloženje srpskoj vladi, kao što će to ponoviti i 1912. godine, na početku Balkanskog rata“. Kupio je 1910. vilu u Borcima kod Konjica, gde je živeo 1913. godine kada su ga austrougarske vlasti proterale iz Mostara. U toku Prvog svetskog rata zatvoren je kao talac i „u dva puta ponavljanoj parnici“ optuživan zbog svojih pesama. Po završetku rata izabran je u Mostaru za člana Srpskog odbora. Rodoljubiva poezija je poezija rodne grude i domaćeg ognjišta ("Moja otadžbina"). U nekim od svojih najpotresnijih pjesama Aleksa Šantić pjeva o patnji onih koji zauvjek napuštaju domovinu i odlaze u tuđi svijet ( "Ostajte ovdje", "Hljeb" ). Šantić naglašava patnju i mučeništvo kao najvažnije momente u istorijskoj sudbini srpskog naroda ("Mi znamo sudbu"). Ljubavna poezija Alekse Šantića razvila se pod jakim uticajem muslimanske ljubavne pjesme, sevdalinke. Ambijent njegovih ljubavnih pjesama je ambijent bašta, behara, hamama, šedrvana. Djevojke koje su u njima pojavljuju se okićene đerdanima, bajne su i izazovne ali ipak skrivene ljepote. Takva je pjesma "Emina", a duh te pjesme je toliko pogođen da je pjesma ušla u narod i pjeva se kao sevdalinka a samo rijetki znaju da ju je Šantić napisao. U ljubavnim pjesmama najčešći motiv je čežnja. Pjesnik sve svoje drage posmatra iz prikrajka pa čežnja najčešće prerasta u tugu zbog neostvarene ljubavi i promašenosti muškog života. Najpoznatije njegove pesme su: „Emina“ (1903), „Ne vjeruj“ (1905), „Ostajte ovdje“ (1896), „Pretprazničko veče“ (1910), „Što te nema?“ (1897), „Veče na školju“ (1904), „O klasje moje“ (1910), „Moja otadžbina“ (1908). Šantić je bio je jedan od osnivača kulturnog lista "Zora" kao i predsjednik Srpskog Pjevačkog Društva "Gusle". Tu je upoznao i družio se sa poznatim pjesnicima tog doba: Svetozarom Ćorovićem, Jovanom Dučićem, Osmanom Ðikićem... Izabran je za dopisnog člana Srpske kraljevske akademije 3. februara 1914. Aleksa Šantić je umro 2. februara 1924. godine u rodnom Mostaru od, tada neizlječive bolesti, tuberkuloze.

Ako hoćeš

Badnje veče

Čežnja

Ej konjicu

Elegija

Emina

Gde mnidjah

Gledao sam

Gospođici

Grivna

I opet mi duša sve o tebi sanja

Imade vas mnogo

Iz bolničke ćelije

Jedna suza

Jela

Jesen

Ljubav

Mati, mati

Mi znamo sudbu

Moja komšinica

Moja ljubav

Moja noći

Moja otadžbina

Na po puta

Na potoku

Naš stari dom

Naš stari dome

Ne vjeruj

Ne zastani

Nemilosrdnom bogatašu

Nisi samo srcu mila

Ostajte ovdje

Oživi mene

Pahulje

Pod vrbama

Pošlje mnogo ljeta

Pozni časovi

Pred modelom

Pretprazničko veče

Proletnja noć

Proljeće

Tica u zatvoru

U slađanom glasu tvome

Veče na ostrogu

Veče na školju

Vodenica

Vozare, pohiti

Život

pesme:

1 Ako hoćeš
2 Badnje veče
3 Čežnja
4 Ej konjicu
5 Elegija
6 Emina
7 Gde mnidjah
8 Gledao sam
9 Gospođici
10 Grivna
11 I opet mi duša sve o tebi sanja
12 Imade vas mnogo
13 Iz bolničke ćelije
14 Jedna suza
15 Jela
16 Jesen
17 Ljubav
18 Mati, mati
19 Mi znamo sudbu
20 Moja komšinica
21 Moja ljubav
22 Moja noći
23 Moja otadžbina
24 Na po puta
25 Na potoku
26 Naš stari dom
27 Naš stari dome
28 Ne vjeruj
29 Ne zastani
30 Nemilosrdnom bogatašu
31 Nisi samo srcu mila
32 Ostajte ovdje
33 Oživi mene
34 Pahulje
35 Pod vrbama
36 Pošlje mnogo ljeta
37 Pozni časovi
38 Pred modelom
39 Pretprazničko veče
40 Proletnja noć
41 Proljeće
42 Tica u zatvoru
43 U slađanom glasu tvome
44 Veče na ostrogu
45 Veče na školju
46 Vodenica
47 Vozare, pohiti
48 Život

Ljubavna poezija, najlepše pesme

Zakup servera za ovaj sajt je moguć zahvaljujući reklamama. U koliko dozvolite prikazivanje reklama pomogli bi ste nam da budemo aktivni. Hvala.

srpski pesnici
hrvatski pesnici
bosanski pesnici
crnogorski pesnici
savremeni pesnici
dečiji pesnici
strani pesnici

opcije